Temat fuksji zimotrwałych jest przedmiotem zainteresowania większości ogrodników zajmujących się tym gatunkiem. Ale "zimotrwałość" jest naturalnie inna w różnych strefach klimatycznych i to, co jest fuksją "zimotrwałą" w Anglii nie musi nią być w Niemczech lub tym bardziej w Polsce. Aby móc porozumieć się w tej materii, wymyślono dwa rodzaje uniwersalnych "wskaźników" klimatycznych, pomocnych w określaniu parametrów "zimotrwałości".
Pierwszy z nich to ...

... strefy klimatyczne, określające zakresy minimalnych temperatur rocznych na danym terenie. Ponieważ skalę i mapy takich stref opracował amerykański United States Department of Agriculture, nazywają się one strefami USDA (oryg. USDA-zones).
Na załączonej mapce widać, że Polska w przeważającej części należy do strefy 6 USDA, mała część północno-zachodnia należy do strefy 7 USDA a Suwalszczyzna (to przecież polski "biegun zimna") i Tatry do strefy 5 USDA .
   W literaturze można przeczytać o wielu odmianach zimotrwałych, ale... są to zestawienia dla mieszkańców stref 9 lub 8 USDA, do której zalicza się tereny Wielkiej Brytanii, Francji i Beneluxu. To tam od wielu lat prowadzi się badania "zimotrwałości" poszczególnych odmian, które niestety nie znajdują potwierdzenia w naszej strefie klimatycznej. W latach osiemdziesiątych ubiegłego stulecia prowadzono we wschodniej Holandii w Velp badania odpowiadające strefie 7 USDA. Były to pionierskie badania i wymagają kontynuacji, ale pokazują, jak drastycznie zmniejsza się liczba odmian "zimotrwałych" w o jeden "stopień" zimniejszej strefie USDA ( opisy i ilustracje znajdziesz na stronach Gelderse Fuchsia Info-Site/Ned-H3 winter hardy fuchsias).
   Na podstawie obszaru rozprzestrzeniania się fuksji botanicznych (F.magellanica) można stwierdzić, że strefą naturalną "zimoodporności" tej fuksji w Europie jest 9 strefa USDA (zach. wybrzeża Irlandii). W zimniejszych strefach to już problem selekcji odmian, dodatkowych zabiegów ogrodniczych i niepewności przezimowania ulubionych roślin.
   Ale nawet w jednej strefie zima zimie nierówna, więc wymyślono dodatkowo klasyfikację zim. Służy do tego liczba zwana ...

... "wartością mrozu" lub "mroźnością zimy" (oryg. frost number), wyliczana wg wzoru:

gdzie v = liczba dni z mrozem, z = suma dni z mrozem -10 st.C i większym a y = suma dni z mrozem w ciągu całej doby.
Wyliczona wartość równa 84 lub więcej to zima "ekstremalnie mroźna", 68 do 83 to "zima bardzo bardzo mroźna", 44 do 67 to "zima bardzo mroźna" a 28 do 43 to "zima mroźna". Mniejsze wartości świadczą o zimie łagodnej.

   Do tego wprowadzono jeszcze pojęcie "jakości zimy". Ogólnie rzecz ujmując, zima jakości A to zima z chroniącą rośliny pokrywą śnieżną, a zima jakości B to wysuszająca zima bezśnieżna.

   W Holandii, kraju ogrodników, wartości te podaje Królewski Instytut Meteorologii. W Polsce nasz Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej prowadzi nieco inną klasyfikację termiczną miesięcy i lat, podając dane w 11-stopniowej skali ( Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej).
   Dopiero połączenie danych o strefie i wartości zimy na przestrzeni wielu lat określa "zimotrwałość" fuksji. Jak widać jest to zajęcie dla prawdziwych, wytrwałych hobbystów. Niestety nie były dotąd prowadzone takie badania i eksperymenty w Polsce ani w ogóle dla 6 strefy USDA i dlatego nie można określić, czy i w jakim stopniu są jakieś fuksje ogrodowe "zimotrwałe" dla terenu Polski.
   Ale nie należy załamywać rąk, bo ...

   Istnieją pewne dane, którymi dysponuję, a które świadczą o:
- możliwości zimowania w gruncie F.magellanica "Riccartonii", potwierdzonej wieloletnim zimowaniem tej fuksji na terenie Ogrodu Botanicznego w Powsinie
- możliwości zimowania niektórych odmian "zimotrwałych" w strefy 7 USDA także w Polsce (Warszawa - strefa 6 USDA) podczas łagodniejszych zim, potwierdzone moimi własnymi doświadczeniami w tym zakresie (zimowały w moim ogrodzie bez okrycia odmiany Beacon i Pink Beacon - nie przetrzymały zimy 2002/2003, której pewne okresy należały do ekstremalnie mroźnych. Ale gdybym je okrył na zimę... ?).
- zimowaniu niektórych odmian w zachodniej i północno-zachodniej Polsce ( to przecież strefa 7 USDA - ta sama, co we wschodniej Holandii lub górach Szkocji) - potwierdzonym wieloma doniesieniami hobbystów.

   Zachęcam do prowadzenia własnych doświadczeń z fuksjami. To nic trudnego ukorzenić w sierpniu kilka gałązek i posadzić celem eksperymentu we własnym ogrodzie. Tylko tą drogą możemy zebrać dane o możliwości zimowania fuksji w Polsce. Będę wdzięczny za wszelkie doniesienia na ten temat.

   I jeszcze kilka uwag i wskazówek:

   Fuksje zimotrwałe należą do fuksji, których część nadziemna zimą ginie. Ich "zimotrwałość" polega na zdolności odbijania z korzeni wczesną wiosną i szybkim wzroście, prowadzącym do pełni kwitnienia już na początku lata. W naszym klimacie niemożliwe jest przezimowanie części nadziemnej.





   Fuksje w celu przezimowania należy sadzić w lekkim zagłębieniu (ok. 10 cm), chroniącym korzenie od bezpośredniego nagrzewania w słoneczne dni zimowe.




   Korzenie fuksji rosnącej w cieple (z lewej) różnią się od korzeni fuksji zimującej w gruncie. Ta druga wytwarza więcej korzeni, z których na wiosnę wybije wiele pędów. Fuksja w szklarni wybija w jeden pień.
   Zastosuj tabliczki z informacją o roślinie. Na wiosnę może nie być śladu po części nadziemnej - nie będziesz wiedział(a) co i gdzie rośnie (lub rosło).

   I raczej zastosuj okrycie zimowe (liście lub torf). Zwiększy to znacznie szanse fuksji na przezimowanie.

   W celu uzyskania lepszych wyników stosuj odmiany sprawdzone jako "zimotrwałe" w strefie 7 USDA. Ich wykaz znajdziesz na stronach, do których link znajduje się w pierwszej części tego tekstu.

Zyczę udanych eksperymentów i dużo radości wiosną...