 
Fuchsia lycioides
Foto: Arnaud Descat
|
Fuchsia lycioides
Sekcja Kierschlegeria
Pierwszy opis: Henry Charles Andrews,
opublikowany w: Botanist's Repository, for new, and rare plants 2: t. 120. 1800
Występowanie: fuksja ta jest rośliną endemiczną, kserofitem występującym tylko w wąskim pasie wybrzeża i przybrzeżnych gór o śródziemnomorskim klimacie i półpustynnym charakterze w środkowym Chile, od Valparaiso (region Valparaiso) na południu (roczna suma opadów: 460 mm/rok) do południowej części regionu Atacama na północ od La Serena w regionie Coquimbo (roczna suma opadów 150 mm/rok).
Wys. występowania: od poziomu morza do 600 m.n.p.m. w przybrzeżnych górach
Pokrój: wyniosły krzew, do 3 m. wysokości, starsze gałęzie mocne, szarawe, sękate lub z podobnymi do cierni guzami, z zawile rozgałęziającymi się karłowatymi bocznymi gałęziami; niektóre gałązki tępo-kolczaste na czubkach, młodsze gałązki smuklejsze (2-3 mm. grubości), dość proste, czerwonawe, prawie bez włosków z krótkim, rzadkim meszkiem szczególnie w okolicach czubków; po zrzuceniu liści w miejscach wyrastania ogonków liściowych stale grubiejące drewno przybiera formę grubych, tępych cierni o długości 1,5-2 mm.
|
Liście: skrętoległe, liczne, blaszka lisciowa lancetowato - jajowata do jajowatej, 6-24 mm długości, 3-15 mm szerokości, prawie całobrzega, ostro zakończony do tępego na obu końcach, bez włosków, czasami z włoskami na czubkach i na brzegu blaszki liściowej, nieco bardziej blade pod spodem; ogonek liściowy smukły ponad pogrubioną nasadą,
bez włosków do pokryty drobnymi, krótkimi włoskami, 5-15 mm długści; przylistki widocznie połączone z nasadą ogonka liściowego.
Kwiaty: z kątów liści, samotne; szypułki nitkowate, 5-8 mm długości, bez włosków do
owłosionych; zalążnia zaokrąglona, 1,5-2 mm długości; hypancjum bez włosków na zewnątrz
i wewnątrz, różowe do czerwonego, prawie cylindryczne, 4-7 mm długości, 2-2,5 mm szerokości; 4 działki kielicha, różowe do czerwonego, lancetowate, szpiczaste, zawinięte, bez włosków albo nieco pokryte drobnymi, krótkimi włoskami, 4-7 mm długości; płatki korony różowe do purpurowego, odwrotnie sercowate, 3-4 mm długośc; pręciki nadległe działkom kielicha o długości płatków korony, pręciki nadległe płatkom korony nieco krótsze; szyjka bez włosków, czerwonawa, mniej więcej o długości działek kielicha; znamię nieco 4 - dzielne, około 1 mm szerokości.
Rośliny występują w dwóch formach płciowych: żeńskiej i obupłciowej. W kwiatach żeńskich rurka kwiatowa ma zwykle 1,5-3 mm długości, a szyjka ma 6-10 mm długości. Kwiat zawiera 8 zredukowanych pylników, ale bez pyłku. Większe kwiaty obupłciowe mają rurkę o długości 2,5 - 5 mm i szyjkę o długości 14-22 mm.
Fuchsia lycioides - kwiaty na bezlistnej gałązce
fotograf: Pato Novoa, licencja Creative Commons CC-BY, ze stron http://www.flickr.com
Owoce: prawie sferyczna jagoda, niebiesko-czarna, 4-6 mm grubości.
Uwagi: Na roślinach obupłciowych występuje część kwiatów ze zredukowaną szyjką, czyli są funkcjonalnie męskie. Dokładniejsze badania wykazały, że morfologia kwiatów jest wprowadzająca w błąd, a płciowa funkcjonalność wynika raczej z fizjologii rośliny niż definicji morfologicznej. Żeńskie rośliny zachowują komplet małych, sterylnych pylników, a rośliny obupłciowe produkują dwa typy morfologiczne kwiatów: kwiaty doskonałe i kwiaty bezszyjkowe. Na to nakłada się jeszcze fakt, że kwiaty doskonałe mogą też być sterylne w funkcjach żeńskich. Stwierdzono, że zarówno morfologiczna jak i fizjologiczna żeńska sterylność wynika z wpływu warunków środowiskowych. Rośliny obupłciowe są zdolne do zmian stanu płciowego w zależności od warunków temperaturowych i wilgotnościowych.
Fuchsia lycioides ma też inną ciekawą zdolność: w sezonie suchym, w zależności od miejscowych warunków wilgotności mogą niektóre osobniki zachować liście i kwiaty. Tak więc na jednym terenie mogą występować rośliny, z których opadły liście jak i zielone krzewy.
Dodatkowo w późnym sezonie suchym, od stycznia do kwietnia na niektórych roślinach kwitnięcie może zostać ograniczone do kilku indywidualnych gałęzi na krzewie.
I jeszcze jedna ciekawostka: fuksja ta znaturalizowała się w ostatnich latach w Boliwi, w departamentach Cochabamba i La Paz, na wysokości 2500 - 3100 m.n.p.m.
Nasiona: nasion 14 - 30 w jagodzie.
Chromosomy: tetraploid, n = 22; x = 11.
Synonimy:
Fuchsia parviflora Lindl. (1827)
Fuchsia rosea Ruiz & Pav. (1802)
Fuchsia rosea var. spinosa (C. Presl) Reiche (1898)
Fuchsia spinosa C. Presl (1835)
Kirschlegeria lycioides Spach.
Nazwa miejscowa (Chile): Palo de yegua (Kobyli kij), Palo falso (Fałszywy kij).
Znaczenie nazwy: Henry C. Andrews nazwał tak tę fuksję z powodu jej podobieństwa do ciernistego gatunku Lycium afrum (po polsku: kolcowój). Czyli w wolnym tłumaczeniu fuksja ta nazywa się Fuksja kolcowojopodobna
Fuchsia lycioides na rycinie z 1807 roku
Curtis's botanical magazine. v. 25-26 (1807), tab. 1024
|
Fuchsia lycioides
Foto: Gerardo Gonzalez Garcia
Wybór zdjęć szczegółów F. lycioides: kwiaty, pąki, stara gałąź, kwitnący bezlistny krzew, owoce dojrzałe i niedojrzałe.
ze stron Michaiła Belov'a: http://www.chileflora.com
Półpustynne środowisko naturalne F. lycioides
Fot.: Gabriela Saldías, ze stron: http://www.florachilena.cl
|
Rhodopis vesper ssp. atacamensis
Foto: Pedro Valencia
|
W czerwcu 2010 dostałem z Chile kilka zdjęć F. lycioides oraz ciekawe informacje dotyczące tej fuksji. Przysłał mi je Roberto Andrés Valenzuela Castillo z Santiago. Jest on konstruktorem, który pasjonuje się florą swojego kraju - w tym także fuksjami.
F. lycioides jest rośliną endemiczną, występuje tylko w śródziemnomorskim klimacie środkowego Chile. Jest tam jednak rośliną bardzo powszechną. Wymaga pełnego światła. Uprawiana w ogrodach ze względu na piękno i długi, kilkumiesięczny okres kwitnienia. W medycynie ludowej używana jako lekarstwo na bóle menstruacyjne
W ojczyźnie kwiaty tej fuksji są zapylane m.in. przez kolibra, zwanego w Chile kolibrem północy (występuje na północy Chile), po angielsku kolibrem oazowym, po polsku - oazikiem (od słowa oaza). Po łacinie koliber ten nazywa się Rhodopis vesper ssp. atacamensis.
|
Bulwiaste korzenie F. lycioides
Foto: Roberto Andrés Valenzuela Castillo, Chile
|
Fuksja ta w środowisku naturalnym traci liście w przypadku suszy. W części Chile, w której rośnie, może wystąpić okres 6-8 miesięcy bez deszczu (wiosna-lato-jesień). Do przetrwania wykorzystuje wtedy swoje bulwiaste korzenie, w których gromadzi wodę.
|
 
Na zdjęciach powyżej: F. lycioides z liśćmi i podczas suszy
Fot.: Fundación Jardín Botánico Nacional de Vina del, ze stron: http://www.flickr.com
|
F. lycioides charakteryzuje się znacznym międzyosobniczym zróżnicowaniem kwiatów. Dzieje się tak, ponieważ najczęstrzym sposobem zapylenia w tym gatunku jest zapylenie krzyżowe.
Istnieją osobniki żeńskie, które nie wytwarzają pyłku. Są też osobniki obupłciowe (hermafrodyty).
|
F. lycioides - zróżnicowanie kolorystyczne i morfologiczne kwiatów
Foto: José Luis Inostroza Muñoz, Chile
|
F. lycioides - forma żeńska
Foto: Roberto Andrés Valenzuela Castillo, Chile
|
F. lycioides - forma obupłciowa
Foto: Roberto Andrés Valenzuela Castillo, Chile
|
Zobacz więcej zdjęć od Roberto  wejdź!
|
|
